List Prezesa Zarządu Feerum S.A. Pobierz Po bierz: 28.04.2023: Sprawozdanie Zarządu z działalności Feerum S.A. i GK Feerum za 2022 rok: Pobierz Pobierz: 28.04.2023: Raport i opinia niezależnego biegłego rewidenta z badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok 2022 GK Feerum: Pobierz Pobierz: 28.04.2023 Niniejsza opinia jest spójna ze sprawozdaniem dodatkowym dla Komitetu Audytu, które wydaliśmy w dniu 12.06.2023 r. SPRAWOZDANIE NIEZALEŻNEGO BIEGŁEGO REWIDENTA Z BADANIA ROCZNEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO dla Zebrania Przedstawicieli i Rady Nadzorczej Banku Spółdzielczego w Kolnie Kolejowa 2, 18-500 Kolno, 2. Logujemy się do S24, przechodzimy na stronę główną portalu, klikamy sekcję "bezpłatne zgłaszanie dokumentów finansowych" i dalej zakładkę "przygotowanie i składanie zgłoszeń" (konto na S24 zakłada i użytkuje osoba wchodząca w skład zarządu). 3. Klikamy "dodaj zgłoszenie" i wpisujemy numer KRS podmiotu. Oczekiwania wobec biegłego rewidenta. 1. Oczekiwane jest, że Oferent przygotuje ofertę, odrębnie na każdy okres objęty Przedmiotem zamówienia, przy czym oferta zostanie przedstawiona w rozbiciu na poszczególne punkty Przedmiotu zamówienia (od 1 do 13) i dodatkowo odrębnie dla Energa SA i każdej ze spółek wymienionych w pkt 2 Podsumowując, pomimo wszelkich trudności w drodze do zawodu, tytuł biegłego rewidenta pozwala na zdobycie interdyscyplinarnego doświadczenia, które niewątpliwie może pomóc na rynku pracy, jak również pozwala na osiągnięcie wysokiej satysfakcji z wykonywanego zawodu, uchodzącego za jeden z najbardziej elitarnych w świecie finansów. lirik lagu sammy simorangkir sedang apa dan dimana. Materiał dowodowy z badania jest informacją wykorzystywaną przez biegłego rewidenta do sformułowania wniosków, na których opiera się jego opinia. Pisemne oświadczenia zawierają niezbędne informacje, których biegły rewident potrzebuje w związku z badaniem sprawozdania finansowego jednostki. Pisemne oświadczenia, podobnie jak odpowiedzi na zapytania, są dowodami badania. Pisemne oświadczenia dostarczają niezbędnych dowodów badania, uzupełniają inne procedury badania oraz nie dostarczają samodzielnie wystarczających właściwych dowodów badania dotyczących wszelkich spraw, którymi się zajmują. Nie mają one wpływu na charakter ani zakres innych procedur badania, które biegły rewident stosuje w celu uzyskania dowodów z badania dotyczących wypełniania obowiązków przez kierownictwo lub konkretnych twierdzeń. Zazwyczaj zarówno prezes zarządu, jak i przewodniczący rady nadzorczej powinni podpisać oświadczenie zarządu. Cele AudytoraBiegły rewident powinien uzyskać pisemne oświadczenia od kierownictwa (w stosownych przypadkach od osób odpowiedzialnych za zarządzanie), że uważa, iż wypełnił swoje obowiązki: Za sporządzenie i rzetelną prezentację sprawozdania finansowego oraz za kompletność informacji przekazanych biegłemu rewidentowi. Wspieranie innych dowodów badania istotnych dla sprawozdania finansowego lub konkretnych twierdzeń zawartych w sprawozdaniu finansowym za pomocą pisemnych oświadczeń, o ile zostaną one określone przez biegłego rewidenta lub wymagane przez inne sekcje UA-C. Odpowiednio reagować na pisemne oświadczenia złożone przez kierownictwo. Odpowiednia reakcja w przypadku, gdy kierownictwo nie dostarczy pisemnych oświadczeń wymaganych przez audytora. Reprezentacja pisemna DefinicjaReprezentacja pisemna jest zdefiniowana jako: Pisemne oświadczenie kierownictwa przekazane audytorowi w celu potwierdzenia niektórych kwestii lub poparcia innych dowodów kontroli. Pisemne oświadczenie w tym kontekście nie zawiera sprawozdań finansowych, zawartych w nich twierdzeń ani uzupełniających je ksiąg i dokumentów. WymaganiaKierownictwo, od którego wymaga się pisemnych oświadczeń, obejmuje kierownictwo posiadające odpowiednią odpowiedzialność za sprawozdanie finansowe oraz wiedzę na temat przedmiotowych kwestii. Wymagane są pisemne oświadczenia dotyczące obowiązków kierownictwa: Sporządzanie i rzetelna prezentacja sprawozdania finansowego zgodnie z odpowiednimi ramami finansowymi. Dostarczone informacje i kompletność transakcji. Inne oświadczenia pisemneBiegły rewident powinien zwrócić się do kierownictwa o przedstawienie pisemnych oświadczeń dotyczących następujących kwestii: Oszustwo. Odpowiada za zaprojektowanie, wdrożenie i utrzymanie kontroli wewnętrznej w celu zapobiegania i wykrywania nadużyć finansowych, za wszelkie niezbędne informacje pochodzące z wewnętrznej oceny ryzyka, że sprawozdanie finansowe może zostać istotnie błędnie sporządzone w wyniku nadużyć finansowych, oraz za wszelkie znane, podejrzane lub domniemane nadużycia finansowe. Przepisy ustawowe i wykonawcze. Zidentyfikowana lub podejrzewana niezgodność z przepisami prawa i regulacjami została ujawniona biegłemu rewidentowi. Nieskorygowane zniekształcenia. Skutki zidentyfikowanych nieskorygowanych zniekształceń indywidualnie lub w całości są nieistotne. Sprawy sądowe i roszczenia. Skutki wszystkich znanych rzeczywistych lub możliwych sporów i roszczeń, które powinny być wzięte pod uwagę przy sporządzaniu sprawozdań finansowych i ujawnianiu informacji dla potrzeb obowiązujących ram sprawozdawczości finansowej. Szacunki. Zasadność istotnych założeń przyjętych przy dokonywaniu szacunków księgowych. Transakcje z podmiotami powiązanymi. Ujawnienie wszystkich znanych mu powiązań z podmiotami powiązanymi i transakcji z nimi związanych. Kolejne zdarzenia. Wszystkie kolejne zdarzenia wymagające korekty lub ujawnienia, wymagane przez obowiązujące zasady sprawozdawczości. Wszystkie kolejne zdarzenia wymagające korekty lub ujawnienia zgodnie z obowiązującymi zasadami sprawozdawczości. Dodatkowe oświadczenia pisemne dotyczące sprawozdania finansowegoInne sekcje AU-C wymagają, aby audytor zażądał pisemnych oświadczeń. Jeżeli biegły rewident uzna, że konieczne jest uzyskanie jednego lub kilku pisemnych oświadczeń na poparcie innych dowodów z badania istotnych dla sprawozdania finansowego lub jednego lub kilku konkretnych oświadczeń w sprawozdaniu finansowym, powinien zażądać takich innych pisemnych oświadczeń. Data i okres(y) objęte pisemnymi oświadczeniami: Powinien nastąpić na dzień sporządzenia przez biegłego rewidenta raportu z badania sprawozdania finansowego. Powinno dotyczyć wszystkich sprawozdań finansowych i okresów, o których mowa w sprawozdaniu biegłego rewidenta. Forma pisemnych oświadczeń. Powinno być w formie oświadczenia skierowanego do audytora. Wątpliwości co do wiarygodności oświadczeń pisemnychJeżeli biegły rewident ma wątpliwości co do kompetencji, uczciwości, wartości etycznych lub staranności kierownictwa lub co do zaangażowania kierownictwa w te kwestie lub ich egzekwowania, powinien on określić wpływ, jaki takie wątpliwości mogą mieć na wiarygodność oświadczeń (ustnych lub pisemnych) i dowodów badania w ogóle. Jeżeli pisemne oświadczenia są niespójne z innymi dowodami z badania, audytor powinien przeprowadzić procedury badania w celu podjęcia próby rozwiązania tej kwestii. Jeżeli sprawa pozostaje nierozstrzygnięta, biegły rewident powinien ponownie rozważyć ocenę kompetencji, uczciwości, wartości etycznych lub staranności kierownictwa lub jego zaangażowania w te kwestie lub ich egzekwowania oraz powinien określić wpływ, jaki może to mieć na wiarygodność oświadczeń (ustnych lub pisemnych) i dowodów z badania w ogóle. Biegły rewident powinien podjąć odpowiednie działania, łącznie z określeniem możliwego wpływu na opinię w sprawozdaniu biegłego rewidenta zgodnie z sekcją 705 AU-C Zmiany opinii w sprawozdaniu niezależnego biegłego rewidenta , jeżeli biegły rewident uzna, że pisemne oświadczenia nie są wiarygodne. W części 2 niniejszego artykułu zostaną zamieszczone przykładowe oświadczenia kierownictwa. Więcej informacjiTe zasoby eBooków, bez kredytów CPE, można uzyskać z mojej strony internetowej: Małe audyty wykonane w sposób łatwy i opłacalny Przeprowadzanie badań audytowych procedur bilansowych Seria szkoleń dla pracowników dla księgowych na poziomie podstawowym, nowych księgowych i liderów zaangażowania Kluczowe zagadnienia rachunkowe dla organizacji nienastawionych na zysk A Praktyczny Potpourri of Time Savings on Audits Ramy sprawozdawczości finansowej dla małych i średnich podmiotów Moja ekskluzywna prezentacja webcastów na oraz kursów samokształceniowych obejmujących różne zastosowania standardów audytu jest dostępna po kliknięciu w odpowiednie pole po lewej stronie mojej strony głównej, Zarejestrowani użytkownicy na mojej stronie otrzymują 20 procentowy rabat na materiały CPE prezentowane przeze mnie i wielu innych autorów na różne tematy zawodowe. Moją pomoc w zakresie doradztwa CPA w zakresie kontroli jakości, planowania audytów i przygotowania do wzajemnej weryfikacji można uzyskać, wysyłając wiadomość e-mail za pomocą zakładki «Kontakt z nami» na mojej stronie głównej. Oświadczenie Zarządu dla biegłych rewidentów Do Grant Thornton Frąckowiak Spółka z pl. Wiosny Ludów 2 61-831 Poznań Katowice, 29 kwietnia 2009 roku W związku z badaniem przez Grant Thornton Frąckowiak Sp. z sprawozdania finansowego Skotan za rok obrotowy zakończony dnia 31 grudnia 2008 roku (sprawozdanie finansowe), które miało na celu wyraŜenie przez biegłego rewidenta opinii o tym, czy sprawozdanie finansowe jest prawidłowe, to znaczy zgodne z zastosowanymi zasadami (polityką) rachunkowości oraz rzetelnie i jasno przedstawia, we wszystkich istotnych aspektach, sytuację majątkową i finansową Spółki na dzień 31 grudnia 2008 roku oraz wynik finansowy Spółki za zakończony w tym dniu rok obrotowy, potwierdzamy, Ŝe: 1 Odpowiedzialność a Odpowiadamy za prawidłowość, rzetelność i jasność sprawozdania finansowego, oraz za jego sporządzenie zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2002 roku, nr 76, poz. 694, z późniejszymi zmianami) (ustawa) i wydanymi na jej podstawie przepisami . b Odpowiadamy za zaprojektowanie i działanie systemu rachunkowości oraz systemu kontroli wewnętrznej. Przedstawiliśmy Państwu wszystkie znaczące fakty związane z nieprawidłowościami lub podejrzewanymi nieprawidłowościami, które są znane Zarządowi i mogą mieć wpływ na Spółkę i zbadane sprawozdanie finansowe. c Odpowiadamy za przestrzeganie wszystkich przepisów prawa i postanowień, które mają wpływ na działalność Spółki, włączając w to odpowiedzialność za ogłoszenie i złoŜenie w rejestrze sądowym sprawozdania finansowego. Nie wystąpiły Ŝadne naruszenia lub potencjalne naruszenia bezpośrednio lub pośrednio związane z działalnością Spółki przepisów prawa lub obowiązków wynikających z zawartych umów, których efekt powinien być ujawniony w sprawozdaniu finansowym lub być podstawą uznania straty. Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą i przekonaniem, składamy następujące oświadczenia: 2 Skorygowane i nie skorygowane róŜnice z badania a Uznajemy naszą odpowiedzialność za wszelkie korekty (bilansowe i prezentacyjne), które wprowadziliśmy do ksiąg rachunkowych stanowiących podstawę sporządzenia sprawozdania finansowego i przekazanego Państwu zatwierdzonego przez nas sprawozdania finansowego, o którym wydajecie swoją opinię z badania. Odpowiadamy za właściwe i prawidłowe ujęcie korekt, włączając w to ich ujęcie dla potrzeb zobowiązań podatkowych Spółki. b Nie występują Ŝadne nie skorygowane róŜnice wskazane przez Państwa w wyniku badania sprawozdania finansowego. 1/5 3 Oświadczenia ogólne a RozwaŜyliśmy wszelkie informacje dostępne dla nas do dnia podpisania niniejszego oświadczenia i uwaŜamy, Ŝe Spółka jest w stanie kontynuować działalność w niezmniejszonym znacząco zakresie w dającej się przewidzieć przyszłości, to jest w okresie nie krótszym niŜ 12 miesięcy licząc od dnia bilansowego. b W nocie 30 dodatkowych informacji i objaśnień przedstawiliśmy wszelkie kwestie, o których nam wiadomo, Ŝe mają znaczenie dla niepewności co do moŜliwości kontynuowania bądź zakresu działalności przez Spółkę, w tym waŜne okoliczności i zdarzenia oraz plany Zarządu. Jesteśmy przekonani, Ŝe plany Zarządu są moŜliwe do zrealizowania. c Wszystkie transakcje zrealizowane przez Spółkę zostały dokładnie i zgodnie ze stanem rzeczywistym zaksięgowane. Według naszej wiedzy nie istnieją konta, transakcje, istotne umowy i porozumienia, które nie zostały przedstawione w sprawozdaniu finansowym lub zostały nierzetelnie ujęte w dokumentacji księgowej stanowiącej podstawę sporządzenia sprawozdania finansowego. Udostępniliśmy Państwu kompletne księgi rachunkowe, dokumenty źródłowe, dane finansowe, informacje i inne wymagane dokumenty oraz udzieliliśmy wyjaśnień niezbędnych do wydania opinii o zbadanym sprawozdaniu finansowym. d Sporządzone i zatwierdzone przez nas sprawozdanie finansowe nie zawiera istotnych błędów i przeoczeń. e Wszystkie protokoły Zgromadzeń Wspólników / Akcjonariuszy, posiedzeń Rady Nadzorczej, Zarządu i innych spotkań kierownictwa Spółki, które odbyły się do dnia podpisania niniejszego Oświadczenia zostały Państwu udostępnione. f Przedstawiliśmy Państwu kompletną korespondencję z organami nadzoru oraz ich postanowienia i decyzje. g Spółka zastosowała się do wszystkich postanowień porozumień i umów, do których niezastosowanie się mogłoby mieć istotny wpływ na sprawozdanie finansowe. h Spełniliśmy zarówno na dzień bilansowy jak i do dnia podpisania niniejszego oświadczenia wszystkie warunki wynikające z umów kredytowych. i Nie otrzymaliśmy Ŝadnych informacji od organów i urzędów regulacyjnych, nadzorczych oraz kontrolnych oraz poŜyczko- i kredytodawców, które wskazywałyby na nieprawidłowości w rachunkowości Spółki, niedotrzymanie warunków umów i porozumień lub postępowanie niezgodne z obowiązującym prawem. j Następujące pozycje zostały poprawnie zaksięgowane i prawidłowo wykazane w sprawozdaniu finansowym: i nazwy jednostek i stron powiązanych ze Spółką (zgodnie z definicją zawartą w ustawie), salda rozrachunków i transakcje z nimi, w tym z członkami Zarządu i Rady Nadzorczej, ii umowy i opcje odkupu sprzedanych wcześniej składników majątkowych, iii aktywa stanowiące zabezpieczenie umów lub transakcji, iv zobowiązania warunkowe. 2/5 k Ujawniliśmy Państwu wszystkie transakcje dotyczące instrumentów pochodnych i udostępniliśmy wszystkie związane z tym umowy. Wszystkie instrumenty pochodne wykorzystywane jako zabezpieczenie zostały przedstawione w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego. Zarząd Spółki jest zdecydowany i ma moŜliwość zrealizowania prognozowanych transakcji zabezpieczonych instrumentami pochodnymi. l Nie wystąpiły Ŝadne zdarzenia po dniu bilansowym, które powodowałyby konieczność wprowadzenia zmian lub ujawnienia w sprawozdaniu finansowym. m Nie istnieją Ŝadne inne, poza ujawnionymi w sprawozdaniu finansowym, sprawy w toku postępowania zarówno z powództwa Spółki jak i przeciwko Spółce, a takŜe sprawy przygotowane do postępowania sądowego oraz znajdujące się w postępowaniu egzekucyjnym, układowym, ugodowym, upadłościowym oraz stwierdzone orzeczeniami sądu a nie skierowane do egzekucji. Nie spodziewamy się powstania innych roszczeń. Potwierdzamy, Ŝe do dnia podpisania niniejszego oświadczenia nie przedstawiono nam, ani nie spodziewamy się przedstawienia nam Ŝadnych roszczeń związanych z postępowaniem sądowym. 4 n Zgadzamy się z dokonanymi przez ekspertów, w tym aktuariuszy i rzeczoznawców wycenami, którymi posłuŜyliśmy się przy sporządzaniu sprawozdania finansowego. Nie wydawaliśmy Ŝadnych instrukcji, które mogłyby w jakikolwiek sposób ukierunkować prace tych ekspertów i nie jest nam wiadomo o Ŝadnych innych kwestiach mogących mieć wpływ na ich niezaleŜność lub obiektywizm. o Potwierdzamy, Ŝe sprawozdanie finansowe, które przekaŜemy elektronicznie do Komisji Nadzoru Finansowego jako element raportu będzie zgodne ze sprawozdaniem finansowym, o którym wydają Państwo opinię z badania. Oświadczenia dotyczące aktywów i pasywów a Zasoby majątkowe wykazane w sprawozdaniu są przez Spółkę kontrolowane, posiadają wiarygodnie określoną wartość, powstały w wyniku zdarzeń przeszłych, a w przyszłości spowodują wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych. Spółka posiada nieograniczone prawo do dysponowania wszystkimi składnikami majątku. Brak jakichkolwiek zastawów na majątku lub obciąŜeń majątku Spółki, poza wykazanymi w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego. b Nie mamy planów i zamierzeń, które mogłyby spowodować istotną zmianę wartości bilansowej lub klasyfikacji aktywów i pasywów przedstawionych w sprawozdaniu finansowym. c Zapasy zbędne i niewykazujące ruchu zostały przez nas ustalone. Zapasy wykazane w sprawozdaniu finansowym są pełnowartościowe i przydatne do dalszej działalności. Zapasy wyceniliśmy w kwotach nieprzekraczających cen sprzedaŜy netto. Nie mamy Ŝadnych planów zaniechania lub zmiany profilu działalności Spółki ani Ŝadnych innych planów lub zamierzeń, które mogłyby spowodować obniŜenie wartości bilansowej zapasów. d Składniki aktywów zostały wycenione w sposób prawidłowy i utworzone zostały wszystkie odpisy aktualizujące niezbędne do obniŜenia ich wartości do ceny sprzedaŜy netto, tam gdzie było to 3/5 wymagane. Aktywa te obejmują pozycje majątku, takie jak środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, inwestycje, naleŜności z tytułu dostaw i usług oraz zapasy. e Nie istnieją Ŝadne formalne lub nieformalne umowy dotyczące kompensowania sald na rachunkach środków pienięŜnych lub rachunkach inwestycyjnych. f Nie wystąpiły umowy i opcje dotyczące odkupu akcji składających się na kapitał podstawowy oraz akcje zarezerwowane na opcje, warranty, konwersje oraz dla innych celów. g Nie wystąpiły umowy i programy motywacyjne oparte na płatnościach akcjami własnymi, warrantami i opcjami na akcje własne, zawarte zarówno czy to w okresie objętym sprawozdaniem finansowym, czy okresach wcześniejszych. h Wykazaliśmy w sprawozdaniu finansowym wszystkie zobowiązania faktyczne i warunkowe, rezerwy na przyszłe koszty lub straty, oraz ujawniliśmy w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego wszystkie gwarancje udzielone przez Spółkę stronom trzecim, jednostkom zaleŜnym, stowarzyszonym oraz innym podmiotom powiązanym, a takŜe umowy nieuwzględnione w bilansie w zakresie niezbędnym do oceny ich wpływu na sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy jednostki. i Potwierdzamy, Ŝe nie istnieją ustne gwarancje udzielone przez członków Zarządu, kierownictwo, pracowników lub osoby trzecie w imieniu Spółki, uzgodnienia z instytucjami finansowymi w sprawie kompensaty sald lub umowy dotyczące ograniczenia salda gotówkowego, umowy odnośnie odkupienia uprzednio sprzedanych aktywów lub inne umowy nienaleŜące do normalnego toku działalności Spółki. j Poza przedstawionymi Państwu, nie mamy Ŝadnych innych umów kredytowych. k Ujawniliśmy Państwu wszystkie istotne kwestie związane z ochroną środowiska i przekazaliśmy wszystkie istotne informacje dotyczące tych kwestii. Ujęte w bilansie zobowiązanie z tytułu ochrony środowiska odzwierciedla nasze najlepsze szacunki potencjalnych kosztów z tego tytułu, dokonane przy uzasadnionych według naszego najlepszego przekonania załoŜeniach. l Utworzono właściwe rezerwy na wszystkie bieŜące i odroczone podatki dotyczące Spółki, w tym dotyczące zobowiązań podatkowych z lat ubiegłych. m Uznajemy naszą odpowiedzialność za przestrzeganie przez Spółkę obowiązujących przepisów podatkowych, w tym dotyczących podatku od towarów i usług, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych, opłat celnych, podatku od nieruchomości, podatku od czynności cywilnoprawnych. Potwierdzamy, Ŝe Spółka przestrzegała wszystkich przepisów prawa dotyczących w/w podatków oraz oświadczamy, Ŝe nie występują Ŝadne istotne nie zaksięgowane zobowiązania warunkowe z tytułu podatków, poza tymi, które zostały ujawnione w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego. n Rozumiemy, iŜ rozliczenia podatkowe Spółki podlegają kontroli podatkowej oraz Ŝe względu na fakt, iŜ w przypadku wielu transakcji interpretacja przepisów podatkowych moŜe być róŜna, kwoty wykazane w sprawozdaniu finansowym mogą ulec zmianie w późniejszym terminie po ostatecznym ustaleniu ich wysokości przez organy uprawnione do przeprowadzania kontroli podatkowych. 4/5 5 Oświadczenia dotyczące rachunku zysków i strat a Ujawniliśmy Państwu wszystkie umowy sprzedaŜy, w tym wszystkie warunki dotyczące prawa do zwrotu towarów lub korekty cen oraz wszystkie rezerwy na naprawy gwarancyjne. b Dostarczyliśmy Państwu wszystkie umowy sprzedaŜy zawarte z dystrybutorami i sprzedawcami oraz umowy z dostawcami. Umowy te obejmują całość porozumień i nie mają Ŝadnych uzupełnień w formie innych umów zawartych czy to w formie pisemnej, czy ustnej. ..................................................................................... Podpisy wszystkich Członków Zarządu 5/5 Biegły rewident badając sprawozdania finansowe jednostki, powinien mieć dostęp do dokumentów istotnych z punktu widzenia prowadzonego badania. Dzięki temu biegły może odtworzyć przeprowadzone przez jednostkę transakcje, co prowadzi do uwiarygodnienia informacji finansowych oraz służy zapewnieniu bezpieczeństwa obrotu gospodarczego w Polsce. Jakie dokumenty należy udostępnić biegłemu Zgodnie z ustawą o rachunkowości kierownik badanej jednostki powinien zapewnić udostępnienie biegłemu rewidentowi: 1 ksiąg rachunkowych; 2 dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów; 3 wszelkich innych dokumentów w postaci: a) istotnych umów handlowych i bankowych, których stroną jest badana jednostka, b) uchwał z posiedzeń zarządu, rady nadzorczej, c) innych ważnych dokumentów. Sprawozdania finansowe jednostek mikro Oprócz tego kierownik jednostki powinien udzielić wyczerpujących: 1 informacji, wyjaśnień i oświadczeń, które są niezbędne do wydania opinii biegłego rewidenta o badanym sprawozdaniu finansowym jednostki, 2 informacji związanych z przebiegiem badania, 3 informacji o terminach spisów z natury składników majątku jednostki. Dostęp do ważnych dokumentów powinien być zapewniony, gdyż może to uniemożliwić uzyskanie pełnych informacji o sytuacji jednostki, które są niezbędne do wydania opinii z badania. W przypadku, gdy biegły rewident potrzebuje dostępu do dokumentów istotnych z punktu widzenia prowadzonego badania, powinien on każdorazowo zwrócić się w tej sprawie do kierownika badanej jednostki. Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata Warto przy okazji wspomnieć, że biegły rewident ma obowiązek zachowania jako tajemnicy służbowej tego wszystkiego, czego dowiedział się w trakcie wykonywania swoich obowiązków. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy musi złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Dokumenty weryfikowane przez biegłego W przypadku, gdy biegły przeprowadzał badanie danej jednostki w poprzednim roku, to aktualizuje on swoją dokumentację rewizyjną, uzupełniając ją o dokumenty, które uległy zmianie w danym roku obrotowym. Zapoznając się z jednostką, biegły rewident poprosi ją o przedstawienie następujących dokumentów: Dokumenty rejestracyjne, uchwały, umowy: 1) NIP, 2) REGON, 3) rejestracja w ZUS i PFRON, 4) odpis KRS, 5) umowa lub statut jednostki, Za niezłożenie sprawozdania finansowego grozi wykreślenie z KRS 6) opinia i raport z badania sprawozdania finansowego za rok ubiegły, jeśli jednostka była badana przez inny podmiot, 7) uchwały zgromadzenia wspólników dotyczące sprawozdania za rok ubiegły, 8) potwierdzenie złożenia sprawozdania finansowego za rok ubiegły do KRS, urzędu skarbowego oraz do publikacji w „Monitorze Polskim B”, 9) uchwała Rady Nadzorczej lub zgromadzenia wspólników o wyborze audytora, 10) umowy kredytowe z bankami, umowy pożyczek, 11) protokoły z kontroli skarbowych, ZUS itp. Polityka rachunkowości Po zapoznaniu się z wymienionymi wyżej dokumentami biegły rewident zwraca szczególną uwagę na politykę rachunkowości. Jest ona bowiem podstawą ujęcia operacji gospodarczych w księgach rachunkowych jednostki. Dlatego przed przystąpieniem do sporządzenia sprawozdania finansowego jednostka powinna ją przejrzeć i w razie potrzeby zaktualizować. W praktyce często zdarza się, że małe i średnie jednostki nie przywiązują wagi do jakości sporządzonej przez siebie polityki rachunkowości i nie rozstrzygają w niej sposobów ujęcia wielu operacji gospodarczych. Należy wspomnieć jak ważną kwestią jest przyjęcie przez jednostkę odpowiednich rozwiązań dostosowanych do specyfiki jej działalności. W wielu bowiem przypadkach ustawa o rachunkowości zawiera kilka sposobów wyceny aktywów i pasywów. Spośród wielu możliwych rozwiązań jednostka powinna wybrać te zapewniające rzetelność sporządzonego sprawozdania finansowego. Należności nieściągalne, przedawnione i umorzone w bilansie Polityka rachunkowości w szczególności powinna określać: 1) rok obrotowy i wchodzące w jego skład okresy sprawozdawcze; 2) metody wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego; 3) sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych, czyli: a) zakładowego planu kont, b) wykazu ksiąg rachunkowych, c) opisu systemu przetwarzania danych; 4) system służący ochronie danych i ich zbiorów. Dodatkowo istotne jest sprawdzenie ciągłości stosowanych przez jednostkę zasad rachunkowości, co nie oznacza, że nie można dokonywać w nich zmian. Jednostka powinna pamiętać jednak o tym, aby w informacji dodatkowej ujawnić wprowadzone w zasadach rachunkowości zmiany, a także ich wpływ na wynik finansowy. Oprócz tego wprowadzenie zmian w stosowanych zasadach oznacza konieczność ich stosowania od początku danego roku obrotowego. Pozostałe dokumenty Aby móc zapoznać się z zasadami funkcjonowania jednostki oraz przeprowadzić analizę sprawności działania w jednostce systemu kontroli wewnętrznej biegły sprawdza różne dokumenty funkcjonujące w jednostce w postaci: instrukcji, regulaminów opisujących przebieg kontroli wewnętrznej, w szczególności są to: 1) regulaminem organizacyjnym jednostki, 2) regulaminem wynagradzania, 3) instrukcją obiegu dokumentów, 4) instrukcją dotyczącą gospodarki magazynowej, 5) instrukcją inwentaryzacyjną, 6) instrukcją dotyczącą gospodarki kasowej, 7) instrukcją w sprawie wnoszenia i wynoszenia składników majątkowych przez bramę – system przepustek. autor: Marta Przyborowska Podyskutuj o tym na naszym FORUM Jakie są rodzaje opinii wydawanych przez biegłych rewidentów i kiedy następuje odmowa wyrażenia opinii? Co oznacza odmowa wydania opinii i czy może mieć negatywne skutki dla spółki? RADA Biegły rewident może wydać opinię bez zastrzeżeń, z zastrzeżeniem (zastrzeżeniami) lub negatywną. Odmowa wyrażenia opinii następuje wówczas, gdy wystąpią bardzo istotne ograniczenia badania. Inne przyczyny też mogą powodować, że biegły rewident nie może uzyskać wystarczających i odpowiednich dowodów badania niezbędnych do wyrażenia miarodajnej opinii o sprawozdaniu finansowym. UZASADNIENIE Celem badania sprawozdania finansowego jest wyrażenie opinii uzupełnionej o raport. Określa ona, czy sprawozdanie finansowe jest prawidłowe oraz rzetelnie i jasno przedstawia, we wszystkich istotnych aspektach, sytuację majątkową i finansową, jak też wynik finansowy badanej jednostki. Zadaniem biegłego rewidenta jest sprawdzenie, czy sprawozdanie finansowe jako całość i będące podstawą jego sporządzenia księgi rachunkowe (system księgowości) są wolne od uchybień polegających na pominięciu lub zniekształceniu informacji ważnych (istotnych) dla użytkowników. Jaką rolę odgrywa opinia Opinia o sprawozdaniu finansowym wyraża ogólną ocenę biegłego rewidenta na temat informacji zawartych w sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy według stanu na dzień zakończenia badania. Wynika ona z dowodów zebranych w toku badania przeprowadzonego zgodnie z normami i zawodowym osądem biegłego. Ogólna ocena sprawozdania finansowego nie jest prostym odzwierciedleniem ocen wynikających ze zbadania poszczególnych zagadnień, lecz wynikiem nadania przez biegłego rewidenta odpowiednich wag poszczególnym ustaleniom uwzględniającym ich wpływ na rzetelność i jasność całego sprawozdania finansowego oraz jego prawidłowość. Opinia o zbadanym sprawozdaniu finansowym może być wyrażona jako: - opinia bez zastrzeżeń, - opinia z zastrzeżeniem lub zastrzeżeniami - niepodważająca ogólnej, pozytywnej oceny sprawozdania, - opinia negatywna. Może również nastąpić odmowa wyrażenia opinii. Jeżeli ograniczenia te dotyczą tylko poszczególnych pozycji i nie wpływają ujemnie na wiarygodność ogólnego obrazu przekazywanego przez sprawozdanie finansowe, biegły rewident wydaje opinię z zastrzeżeniem lub zastrzeżeniami. Jeśli natomiast skutki ograniczenia badania lub inne przyczyny powodują, że biegły nie może uzyskać wystarczających i odpowiednich dowodów badania niezbędnych do wyrażenia miarodajnej opinii o sprawozdaniu finansowym rozpatrywanym jako całość - następuje odmowa wyrażenia opinii. Jeżeli zawarte w sprawozdaniu finansowym nieprawidłowości, niezgodności ze stanem faktycznym lub luki zniekształcają ogólny obraz sytuacji jednostki w takim stopniu, że sprawozdanie może wprowadzić w błąd użytkownika, wówczas biegły rewident wyraża opinię negatywną. W przypadku wydania zastrzeżenia, wyrażenia opinii negatywnej lub gdy następuje odmowa wyrażenia opinii, biegły rewident powinien uzasadnić swoją decyzję i przedstawić przyczyny zajęcia takiego stanowiska. W każdym przypadku należy wskazać zasięg i określić - w miarę możliwości liczbowo - wielkość wpływu zakwestionowanego zjawiska na dane sprawozdania finansowego. W opinii, bez względu na jej rodzaj, nie można pominąć faktu wystąpienia poważnego zagrożenia kontynuacji działalności przez jednostkę, niezależnie od omówienia tego w sprawozdaniu z działalności jednostki i wprowadzeniu do sprawozdania finansowego. Tabela. Przyczyny wydania opinii z zastrzeżeniem, negatywnej lub odmowy wyrażenia opinii Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Kliknij aby zobaczyć ilustrację. Zarówno opinia bez zastrzeżeń, jak i opinia z zastrzeżeniem (zastrzeżeniami) mogą zawierać dodatkowe, uzupełniające objaśnienia, które nie powodują zmiany rodzaju wyrażanej opinii. W uzupełniających objaśnieniach biegły rewident stwierdza, że są niepewności, które zostaną rozstrzygnięte w przyszłości, choć wpływają na ogólny obraz przekazywany przez sprawozdanie finansowe. Dodatkowe objaśnienia do opinii stanowi: - stwierdzenie niekompletności i niezgodności danych z ksiąg rachunkowych ze sprawozdaniem finansowym lub przedstawianym biegłemu rewidentowi do dnia zakończenia badania sprawozdaniem z działalności jednostki, - niezłożenie przez jednostkę, do dnia zakończenia badania, sprawozdania finansowego za rok poprzedzający do ogłoszenia i do Krajowego Rejestru Sądowego, - niedochowanie przez spółkę kapitałową określonych w art. 233 lub 397 Kodeksu spółek handlowych wymogów co do wysokości kapitału własnego i konieczności podjęcia przez zgromadzenie właścicieli decyzji o dalszym istnieniu spółki, o ile zagadnienie to nie jest poruszane w związku z poważnym zagrożeniem kontynuacji działalności przez jednostkę. Skutki odmowy wyrażenia opinii na temat sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta i sposób dalszego postępowania Biegły rewident odstąpi od wyrażenia opinii, gdy nie będzie możliwe uzyskanie przez niego miarodajnej oceny na temat sporządzonego sprawozdania finansowego. Dzieje się tak zazwyczaj wówczas, gdy jednostka ogranicza biegłemu dostęp do dokumentów lub informacji, których poznanie biegły uznał za niezbędne ze względu na fakt, że jego zdaniem obraz sytuacji jednostki przekazywany poprzez zbadane sprawozdanie finansowe jest istotnie zniekształcony. Odstąpienie od wyrażenia opinii przez biegłego rewidenta użytkownicy odbiorą negatywnie. Mają oni podstawę sądzić, że sprawozdanie to i stanowiące podstawę jego sporządzenia księgi rachunkowe zawierają istotne nieprawidłowości spowodowane nadużyciami lub błędami, że naruszono przepisy istotnie wpływające na sprawozdanie finansowe lub jednostka ukrywa zdarzenia mające istotny wpływ na dalsze jej funkcjonowanie. Dlatego spółka powinna dołożyć wszelkich starań, aby odpowiednio skorygować sprawozdanie finansowe lub udostępnić biegłemu rewidentowi wszelkie niezbędne informacje do wyrażenia opinii o sprawozdaniu. Odmowy wyrażenia opinii można uniknąć poprzez: - przedstawienie biegłemu rewidentowi oświadczenia uznanego przez niego za nieodzowne, - skorygowanie sprawozdania finansowego i zapisów w księgach rachunkowych - w przypadku wystąpienia istotnych nieprawidłowości, - udostępnienie kontaktu biegłemu rewidentowi z radcą prawnym jednostki w sprawach dotyczących sporów, w których stroną jest jednostka, - umożliwienie biegłemu rewidentowi wglądu do protokołów z posiedzeń zarządu i rady nadzorczej, - zezwolenie na potwierdzenie określonego salda lub informacji finansowej. Co oznacza ograniczenie zakresu badania Ograniczenie zakresu badania oznacza uniemożliwienie biegłemu rewidentowi zastosowania procedur badania uznanych przez niego za nieodzowne. Do ograniczenia dochodzi również wtedy, gdy z innych powodów zachodzą okoliczności uniemożliwiające uzyskanie wystarczającej pewności co do wiarygodności istotnych pozycji badanego sprawozdania finansowego, w rezultacie czego biegły nie uzyskał wystarczających i odpowiednich dowodów wyrażenia miarodajnej opinii o sprawozdaniu finansowym. Najczęściej są to: nieudostępnienie wymaganych dokumentów lub informacji, niewyrażenie zgody na zasięgnięcie informacji u stron trzecich (kontrahentów, prawników, banku), brak możliwości uczestniczenia w spisie z natury, nieprawidłowo prowadzone księgi rachunkowe. - wskazówki w sprawie sporządzania opinii z badania sprawozdania finansowego - opracowane przez Komisję ds. standardów rewizji finansowej i norm wykonywania zawodu, powołanej przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów - II pkt 10, pkt 12, X pkt 64-70 normy nr 1 wykonywania zawodu biegłego rewidenta „Ogólne zasady badania sprawozdań finansowych” - art. 65 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - z 2002 r. Nr 76, poz. 694; z 2008 r. Nr 63, poz. 393 - art. 233 i 397 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych - z 2000 r. Nr 94, poz. 1037; z 2006 r. Nr 208, poz. 1540 Joanna Gawrońska biegły rewident Zbliża się ostatni kwartał roku kalendarzowego, co dla jednostek gospodarczych, których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, oznacza rozpoczęcie przygotowań do zamknięcia roku. Działalność służb finansowo-księgowych koncentruje się (poza bieżącą pracą) między innymi na obowiązkach, których należy dopełnić w związku z nadchodzącym ostatnim dniem roku obrotowego, wskazanych w ustawie o rachunkowości (dalej: uor). Jednym z takich obowiązków jest – dla jednostek gospodarczych podlegających corocznemu badaniu – wybór, zgodnie z art. 66 uor, firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego. O ile statut firmy nie stanowi inaczej, takiego wyboru dokonuje organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe. Z kolei umowę z firmą audytorską zawiera kierownik jednostki >patrz tabela. Czytaj także: Badanie sprawozdania finansowego: z wyborem biegłego rewidenta nie warto zwlekać Czas na decyzję Umowa powinna być zawarta przez kierownika jednostki zgodnie z wymogami art. 66 ust. 5 uor, tj. w terminie umożliwiającym udział audytora w inwentaryzacji znaczących składników majątkowych. Określając ten termin należy posiłkować się art. 26 ust. 3 uor, z którego wynika, że termin i częstotliwość inwentaryzacji uważa się za dotrzymane, jeżeli inwentaryzację: - składników aktywów (z wyłączeniem między innymi aktywów pieniężnych, papierów wartościowych, produktów w toku produkcji) rozpoczęto nie wcześniej niż trzy miesiące przed końcem roku obrotowego, a zakończono do 15. dnia następnego roku, a ustalenie stanu nastąpiło przez dopisanie lub odpisanie od stanu stwierdzonego drogą spisu z natury lub potwierdzenia salda przychodów i rozchodów (zwiększeń i zmniejszeń), jakie nastąpiły między datą spisu lub potwierdzenia a dniem ustalenia stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych, przy czym stan wynikający z ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym; - zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową przeprowadzono raz w ciągu dwóch lat; - nieruchomości zaliczonych do środków trwałych oraz inwestycji oraz znajdujących się na terenie strzeżonym innych środków trwałych, a także maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie przeprowadzono raz w ciągu czterech lat; - zapasów towarów i materiałów (opakowań) objętych ewidencją wartościową w punktach obrotu detalicznego jednostki przeprowadzono raz w roku; - zapasów drewna w jednostkach prowadzących gospodarkę leśną przeprowadzono raz w roku. Oznacza to między innymi, że potwierdzanie stanu należności albo ustalanie stanu zapasów jednostka będzie mogła rozpocząć już 1 października br., czyli umowa z firmą audytorską powinna być zawarta w ostatnim kwartale roku oborowego. Obligatoryjnie lub po przekroczeniu limitów W przypadku badania ustawowego, pierwsza umowa o badanie sprawozdania finansowego jest zawierana z firmą audytorską na okres nie krótszy niż dwa lata, z możliwością przedłużenia na kolejne co najmniej dwuletnie okresy. Ustawowe badanie sprawozdania finansowego jest zdefiniowana w art. 64 uor. Zgodnie z tym przepisem obowiązkowemu badaniu podlegają między innymi roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe kontynuujących działalność: - banków krajowych, oddziałów instytucji kredytowych, oddziałów banków zagranicznych, zakładów ubezpieczeń, zakładów reasekuracji, głównych oddziałów i oddziałów zakładów ubezpieczeń, głównych oddziałów i oddziałów zakładów reasekuracji oraz oddziałów zagranicznych firm inwestycyjnych; - spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych; - jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 2b uor (alternatywne spółki inwestycyjne); - jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych; - krajowych instytucji płatniczych i instytucji pieniądza elektronicznego; - spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji; - pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków: – średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób, – suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2,5 mln euro, – przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równo-wartość w walucie polskiej co najmniej 5 mln euro. Wielkości wyrażone w euro przelicza się na polskie złote po kursie średnim, ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień bilansowy czyli dla ustalenia obowiązku badania sprawozdania finansowego za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2018 roku należy sięgnąć po dane z 2017 roku. Po przeliczeniu będą się one kształtować się następująco: - dla bilansu – 2 500 000 euro x 4,1709 zł/euro = 10 427 250 zł; - dla przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych – 5 000 000 euro x 4,1709 zł/euro = 20 854 500 zł. Kiedy wolno się wycofać Oprócz obowiązku zawarcia umowy z audytorem kierownik jednostki ma prawo w szczególnych przypadkach rozwiązać taką umowę. Zgodnie z art. 66 ust. 7 uor rozwiązanie umowy o badanie sprawozdania finansowego jest możliwe jedynie w sytuacji zaistnienia uzasadnionej podstawy. Za uzasadnioną podstawę uznaje się w szczególności: - wystąpienie zdarzeń uniemożliwiających spełnienie wymagań określonych przepisami prawa dotyczącymi przeprowadzenia badania, zasadami etyki zawodowej, niezależności lub krajowymi standardami wykonywania zawodu; - niedotrzymanie warunków umowy innych niż skutkujące możliwością wyrażenia opinii z zastrzeżeniami, opinii negatywnej lub odmowy wyrażenia opinii; - przekształcenia, zmiany właścicielskie, zmiany organizacyjne uzasadniające zmianę firmy audytorskiej lub nieprzeprowadzenie badania. O rozwiązaniu umowy o badanie sprawozdania finansowego kierownik jednostki oraz firma audytorska informują niezwłocznie, wraz z podaniem stosownego wyjaśnienia przyczyn rozwiązania umowy, Krajową Radę Biegłych Rewidentów. Jeśli badanie dotyczy jednostki zainteresowania publicznego, to o rozwiązaniu umowy należy poinformować także Komisję Nadzoru Finansowego. Uwaga! Artykuł 66 ust. 8 uor jasno podkreśla, że różnice poglądów w zakresie stosowania zasad rachunkowości lub standardów badania nie są uzasadnioną podstawą rozwiązania umowy o badanie sprawozdania finansowego. Współpraca zaplanowana Poza tym, na podstawie art. 67 ust. 1 uor, kierownik jednostki powinien zapewnić biegłemu rewidentowi, przeprowadzającemu badanie sprawozdania finansowego, dostęp do ksiąg rachunkowych oraz dokumentów księgowych i wszelkich innych dokumentów, a także udzielić odpowiednich informacji lub wyjaśnień, które są niezbędne do sporządzenia sprawozdania z badania. Dlatego warto dokładnie zaplanować proces badania sprawozdania finansowego, ponieważ współpraca z biegłym rewidentem, jako dodatkowa czynność obok codziennych zadań, może być czasochłonna i absorbująca. Przepisy przewidują sankcje Artykuł 4 ust. 5 uor wskazuje kierownika jednostki, jeśli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, jako osobę odpowiedzialną za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości. Zgodnie z art. 4a uor kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki są zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności (w tym także skonsolidowane sprawozdanie finansowe i sprawozdanie z działalności grupy kapitałowej) spełniały wymagania przewidziane w uor. Kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki odpowiadają solidarnie wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem stanowiącym naruszenie powyższych obowiązków. Należy na koniec podkreślić, że art. 77 i 79 uor przewidują – w przypadku niedopełnienia obowiązków związanych ze sprawozdaniem finansowym – kary grzywny albo pozbawienia wolności (lub obie te kary łącznie). Sankcjonowane czynności związane z badaniem sprawozdania finansowego to między innymi: - niepoddanie sprawozdania finansowego badaniu przez biegłego rewidenta; - nieudzielenie lub udzielenie niezgodnych ze stanem faktycznym informacji, wyjaśnień, oświadczeń biegłemu rewidentowi albo niedopuszczenie go do pełnienia obowiązków; - rozwiązanie umowy o badanie sprawozdania finansowego, bez uzasadnionej podstawy lub niepoinformowanie Krajowej Rady Biegłych Rewidentów (a w pewnych przypadkach Komisji Nadzoru Finansowego) o rozwiązaniu tej umowy; - stosowanie klauzul umownych w umowach zawartych przez badaną jednostkę, które ograniczałyby możliwość wyboru firmy audytorskiej przez organ dokonujący wyboru firmy audytorskiej, na potrzeby przeprowadzenia badania ustawowego sprawozdań finansowych tej jednostki, do określonych kategorii lub wykazów firm audytorskich; - zawarcie z firmą audytorską umowy o obowiązkowe badanie na okres krótszy niż dwa lata. ? Podstawa prawna: ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 395 ze zm.)

oświadczenie zarządu dla biegłego rewidenta